Η χερσόνησος του Άθωνα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τον πεζοπόρο που έχει την ευκαιρία αφενός να γνωρίσει την σπάνια φύση του και αφετέρου να έρθει σε επαφή με τον μοναστικό τρόπο ζωής. Η απουσία κάθε κτηνοτροφικής δραστηριότητας και κυνηγιού έχει σαν αποτέλεσμα την διατήρηση σε μεγάλο βαθμό της σπάνιας χλωρίδας και πανίδας. Δυστυχώς οι δεκάδες δασικοί δρόμοι, που ανοίγονται για την εκμετάλλευση του απέραντου δάσους καστανιάς, έχουν καταστρέψει πολλά από τα πανάρχαια μονοπάτια και καλντερίμια που πριν μερικά χρόνια μόλις αποτελούσαν τον μοναδικό τρόπο επικοινωνίας ανάμεσα στα μοναστήρια. Πολλά δε από τα μονοπάτια που έχουν διασωθεί κινδυνεύουν να κλείσουν καθώς ελάχιστοι είναι σήμερα αυτοί που τα χρησιμοποιούν, αν και είναι βατά και πολύ καλά σημαδεμένα. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το νοτιο-ανατολικό τμήμα της χερσονήσου που σκεπάζεται από πυκνά δάση καστανιάς και βελανιδιάς και έχει άφθονα νερά. Καλύτερη εποχή είναι η περίοδος από τις αρχές Απριλίου ως τα μέσα Μαΐου.
Αρκετά πριν την επίσκεψή μας (τουλάχιστον 1 μήνα την περίοδο του Πάσχα) στον Άθωνα πρέπει να κλείσουμε θέση στα γραφεία προσκυνητών Αγίου Όρους. Η είσοδος γίνεται συνήθως από την Ουρανούπολη (το καλοκαίρι υπάρχει καΐκι και από την Ιερισσό) από όπου παίρνουμε την άδεια εισόδου, το «διαμονητήριο». Το καραβάκι αναχωρεί από την Ουρανούπολη στις 9.30 πμ και φθάνει στο λιμάνι της Δάφνης στις 11.30 πμ περίπου. Από εκεί με άλλο καΐκι μπορούμε να προωθηθούμε στα μοναστήρια της δυτικής πλευράς μέχρι και την Σκήτη της Αγ. Άννας. Επίσης υπάρχει και λεωφορείο για τις Καρυές. Στις Καρυές μπορούμε να ναυλώσουμε και κάποιο φορτηγάκι (οι τιμές όμως είναι αρκετά τσουχτερές).
Πριν επισκεφθούμε το Άγιο Όρος πρέπει επίσης να γνωρίζουμε και κάποια πράγματα για το τελετουργικό που τηρούν τα μοναστήρια. Οι πύλες κάθε μονής κλείνουν με την δύση του ηλίου και ανοίγουν με την ανατολή, για αυτό αν δεν βρεθούμε έγκαιρα σε ένα μοναστήρι κινδυνεύουμε να μείνουμε έξω (η κατασκήνωση απαγορεύεται). Το ωράριο κάθε μοναστηριού ρυθμίζεται με βάση την δύση του ηλίου. Τον χειμώνα για παράδειγμα που ο ήλιος δύει στις 5μμ η λειτουργία αρχίζει περίπου στις 1 τα μεσάνυχτα και τελειώνει στις 5 πμ, ενώ στην συνέχεια υπάρχει γεύμα («τράπεζα»). Στις 2μμ περίπου αρχίζει ο εσπερινός και τελειώνει στις 3.30 μμ περίπου. Αμέσως μετά περνάμε στην «τράπεζα», ακολουθεί το απόδειπνο και μετά από λίγο με την δύση του ηλίου κλείνουν οι πόρτες και οι μοναχοί πηγαίνουν για ύπνο. Το καλοκαίρι το πρόγραμμα μετατοπίζεται ανάλογα με την ώρα της δύσης (π.χ. 4 ώρες).
Από την Δάφνη παίρνουμε το λεωφορείο για τις Καρυές όπου φθάνουμε σε 30' περίπου. Από την πλατεία με νότιο-ανατολική κατεύθυνση φθάνουμε στην Μονή Κουτλουμουσίου. Βρίσκουμε το μονοπάτι που φεύγει δεξιά από το μοναστήρι και βγαίνει σε λίγο σε δασικό δρόμο. Στην συνέχεια για 2 ώρες περίπου ακολουθούμε αυτόν τον δρόμο (που έχει καταστρέψει το παλιό μονοπάτι) προσέχοντας τις πινακίδες που υπάρχουν στις διασταυρώσεις. Αφού περάσουμε την διασταύρωση για Μ. Ιβήρων και μια μεγάλη ρεματιά αρχίζουμε να κατηφορίζουμε. Τελικά αφήνουμε τον δρόμο και μπαίνουμε σε μονοπάτι που κατεβαίνει στην όμορφη ρεματιά περνάει από ξύλινο γεφύρι και ανηφορίζει στο μοναστήρι της Φιλοθέου. Στο κάτω μέρος (ανατολικά) της μονής φεύγει δασικός δρόμος τον οποίο ακολουθούμε για 10 λεπτά και στην συνέχεια μπαίνουμε σε μονοπάτι που μας οδηγεί σε 30’ περίπου στην Μ. Καρακάλλου.
Δυτικά της μονής βρίσκουμε την ταμπέλα και το μονοπάτι για τα κελιά Προβάτας. Το όμορφο μονοπάτι περνά μια ρεματιά και ανηφορίζει ελαφρά φτάνοντας σε 1.30 ώρα περίπου στο πάνω μέρος της Προβάτας. Βγαίνουμε σε παλιό δασικό δρόμο και με ανατολική κατεύθυνση βρίσκουμε τον κεντρικό δρόμο που κατηφορίζει προς τον όρμο της Μορφονούς. Φθάνουμε στην παραλία περνώντας από μια μεγάλη ρεματιά και αντικρίζουμε τον πύργο της Καρακάλλου χτισμένο σε ένα λόφο να ατενίζει το πέλαγος. Αρχίζουμε να ανηφορίζουμε στην συνέχεια στον φαρδύ δρόμο και σε δύο ώρες περίπου συναντάμε το Αγίασμα του Αγ. Αθανασίου όπου νερό ξεπηδά μέσα από μια σπηλιά. Στην συνέχεια κατηφορίζουμε περνώντας από την μεγάλη ρεματιά Μέγας Βελάς και σε 1.30’ περίπου φθάνουμε στην Μονή Μεγίστης Λαύρας το παλιότερο μοναστήρι του Αγίου Όρους και ένα από τα πιο όμορφα.
Στο επάνω μέρος του μοναστηριού ξεκινά δασικός δρόμος με νότια κατεύθυνση. Τον ακολουθούμε και σε λίγο αφήνουμε τον δρόμο και μπαίνουμε στο παλιό καλντερίμι. Το καλντερίμι ανηφορίζει ελαφρά με νότια κατεύθυνση περνά μια ρεματιά όπου μια χιονοστιβάδα το έχει καταστρέψει και μια βρύση με κρύο νερό και σε 1 ώρα περίπου φθάνουμε στην διασταύρωση για την Ρουμάνικη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου. Εδώ στρέφεται δυτικά και αρχίζει να κερδίζει γρήγορα ύψος μπαίνοντας σε ένα πανέμορφο δάσος από βελανιδιές. Τελικά σε 1 ώρα φθάνουμε σε υψόμετρο 800 μ και συναντάμε μια ρεματιά. Από εδώ και για 1 ώρα περίπου το μονοπάτι ακολουθεί ένα μέσο υψόμετρο με καταπληκτική θέα προς όλες τις κατευθύνσεις. Περνάμε πάνω από της Σκήτη της Κερασιάς που αξίζει τον κόπο να κάνουμε μια μικρή παράκαμψη για να την επισκεφθούμε και φθάνουμε τελικά στο διάσελο Σταυρός. Στα νότια πάνω σε έναν απόκρημνο βράχο είναι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία ενώ με βόρεια κατεύθυνση φεύγει το μονοπάτι για την κορφή του Άθωνα. Από εδώ θέλουμε 4 ώρες περίπου για την κορυφή. Εμείς συνεχίζουμε στο βασικό μονοπάτι που στρέφεται τώρα βόριο-ανατολικά και κατηφορίζει με ζιγκ-ζαγκ οδηγώντας σε 1 ώρα περίπου στην Σκήτη της Αγ. Άννας χτισμένη σε μια εκπληκτική τοποθεσία. Παίρνουμε τον τσιμενταρισμένο δρόμο στο πίσω μέρος της Εκκλησίας που γρήγορα γίνεται μονοπάτι και παίρνοντας από απόκρημνες πλαγιές με καταπληκτική θέα στο πέλαγος μας οδηγεί τελικά στην Μονή Αγ. Παύλου που ατενίζει την άγρια βόρεια ορθοπλαγιά του Άθωνα. Από το λιμάνι της Μονής υπάρχει καΐκι για Δάφνη (αν δεν έχει φουρτούνα) γύρω στις 10πμ.
Στο επάνω μέρος της Μονής ξεκινά δασικός δρόμος που φιδοσέρνεται στις απότομες πλαγιές με εκπληκτική θέα προς τον Άθωνα και στην Μ. Αγ. Διονυσίου χτισμένη στο τέλος μιας απόκρημνης χαράδρας. Τελικά μετά από 3 ώρες περίπου φθάνουμε στο πέρασμα του Αντιάθωνα στα 1000μ περίπου και μπορούμε να σκαρφαλώσουμε στα βράχια της κορυφής. Εδώ διασταυρώνονται πολλοί δρόμοι προς Μ. Διονυσίου, Μ. Οσίου Γρηγορίου, Μ. Σίμωνος Πέτρας και Προβάτα, Μ. Φιλοθέου. Εμείς ακολουθούμε αυτόν που κατηφορίζει με βόρια κατεύθυνση. Σε 45 φθάνουμε στον αυχένα Τρία Σύνορα όπου υπάρχουν διασταυρώσεις για Προβάτα, Μ. Σίμωνος Πέτρας και Μ. Φιλοθέου. Ακολουθούμε τον δρόμο που κατηφορίζει με βόρια κατεύθυνση παράλληλα με μια μακριά ράχη και οδηγεί σε 1.30’στην Μ. Φιλοθέου.
Την επόμενη μέρα πρέπει να ξεκινήσουμε αρκετά νωρίς για να βρισκόμαστε στις Καρυές πριν τις 10.45 πμ ώστε να προλάβουμε το λεωφορείο για την Δάφνη.